Presoneris de Catalunya ismentigados: fìgios sena babbos in s’Europa sena giustìtzia [de Giuseppe Pepe Coròngiu]

Carcere-genitori-e-figli-CdE-755x491

Lluc e Joana ant retzidu cun lìtera sas poesias de Oriol, su babbu, presoneri in calicuna bujosa de Ispagna. Magalì e Maria podent bìdere a Carles, su babbu issoro, petzi in localidades segretas de s’esìliu. Sas mugeres Neus e Marcela bae e chirca. Sufrint. Podimus petzi immaginare a ite proa de aguantu siat s’amore issoro.

A custas e àteras familias lis ant leadu su donu prus mannu de s’amore: colare sa vida cun chie istimas. S’abratzu, su basu, su sonnu, su màndigu: sa vida fitiana sena pesu de cada die. Acumpangiare a iscola, a fàghere una gita paris o s’ispesa in su supermecadu. A brigare a sa lèbia pro su tempus coladu in sos giogos eletrònicos imbetzes chi a istudiare. A sighire sa crèschida de su fedu, a èssere presente. Cosas normales. Vitales. Familiares.

Leadas e burradas. Su presente est fatu de presones, bisitas controlladas, istèsiu, disterru, timoria, solidade. Tristura pro vidas sacrificadas.

Ma Oriol e Carles, e finas sos àteros e sas àteras presoneras, non sunt delincuentes e mancu furones. No ant fatu nudda de male. In realtade sunt postos a istrintu pro more de sa libertade de unu pòpulu. Pro no àere mai iscassiadu cun peruna violèntzia. Pro àere crètidu a unu bisu. Pro èssere istados pacifistas. E catalanistas: ativistas de una limba e de unu pòpulu.

Est pretzisu a no ismentigare chi, a dies de oe, in un’Europa chi si mirat e si pensat tzivile dae issa matessi, noe persones sunt galu postas a ferru e 7 esiliadas fora de regnu. Sunt sos amministradores de sa Generalitat de Catalunya, sa Regione Autònoma de in ie, sende chi 3 annos como aiant acumpridu unu referendum e decraradu s’indipendèntzia de sa natzione catalana. Finas Oriol Junqueras e Carles Puigdemont, vice e presidente, chi sunt a largu a fortza dae fìgios e figias. Gasi comente dae sas pobiddas issoro.

Sunt in abbas malas cun àteros pro un’idea: s’indipendèntzia de sa pàtria issoro.  Comente unu Silvio Pellico, o unu Gandhi, o unu Nelson Mandela, o unu Frantziscu Cillocu. Unu Angioy in Parigi. Est pretzisu a repìtere: sena mai un’atu de violèntzia. Sena mai rùere in s’impreu de armas. Semper rispetende su mètodu democràticu e cun belle su 50 pro chentu de sa popolatzione in favore. Prus europeistas de gasi…

Ma pro s’Ispagna, e s’Europa a cantu paret, una consultazione democràtica subra custu argumentu, no est legale. Aiant organizadu su referendum pro su eja o su nono a sa soverania… Nono, reatu penale de ribellione e seditzione. Pro una simple votatzione in una democratzia?  E puru in Iscòtzia s’est votadu e gasi in Quebec. Non sunt logos istesiados e alienos. Sunt democratzias otzidentales cussas puru, in ue si podet faeddare. E finas dissentire.

Pro ite in Catalunya e in Ispagna nono? E in Itàlia?

Ma una manu forte s’Ispagna l’aiat ghetada ispinghende sa Guardia Civil a assachiare sos sègios democràticos in ue si depiat votare su 1.10.2017. Sas immàgines sunt galu in sos ogros iscrètidos de medas: urnas leadas a manu crispa, betzos acollados e trisinados in terra, manganellos truncados in conca a giòvanos e fèminas masedos. Caras marcadas a sàmbene. Un’istragu angenu a s’Europa reghente, prus serente a s’America Latina o a regimes autoritàrios orientales.

Imbetzes s’Unione Europea, chi in su mundu si presentat che lumera de tzivilidade, fiat abbarrada muda. E est muda a dies de oe puru. Aiat naradu chi fiant afares internos de s’istadu ispagnolu. E s’Europa de sos pòpulos e de sas regiones chi nos aiant promitidu? E cussa de sos deretos tziviles? Pariat morta s’Europa sa die de su 2017 che a unu Vietnam coloniale, una Tien A Men cale si siat o una Hong Kong lastimada.

Sa Giustìtzia ispagnola at istrintu sas farrancas suas a su coro de sa libertade catalana. At ghetadu unu totale de 100 annos de presone, dae unu mìnimu de 9 annos pro sos presidentes de sa Assemblea Nacional Catalana e de Omnium Cultural finas a 13 e mesu  pro Junqueras,  vitze-presidente de su guvernu catalanu. Sunt totus impresonados dae unas 900 dies cun penas pesantes. A Raül Romeva, Jordi Turull e Dolors Bassa, lis ant dadu 12 annos de bujosa. A Carme Forcadell, 11 annos e ses meses, a Joaquim Forn e Josep Rull, 10 annos. Cundennados a ses annos pro seditzione sos duos leader de sos assòtzios  Anc e Omnium, Jordi Sanchez e Jordi Cuixart. Chi no ant mancu cumpridu atos istitutzionales, pro nàrrere, ma petzi organizadu. manifestatziones pacificas. Torro a nàrrere:  custos democràticos europeos, òmines e fèminas de cultura, sunt totus galu in calafossu.

Sos esiliados sunt 7, su presidente de sa Generalitat Puigdemont e sos àteros diputados o consigeris de su guvernu de sa Generalitat. In libertade cun 100.000 èuros de fiàntzia sunt 2, ambos consigeris de su guvernu. Sos magistrados  ispagnolos ant chircadu finas de invalidare  s’eletzione de Puigdemont a su Parlamentu Europeu. E intentant a fitianu de istransire s’immunidade parlamentare pro li serrare a issu puru sas mursas a burtzos.

Un’annu a como, unu grupu de traballu de su Consìgiu de sos Deretos Umanos de sas Natziones Unidas at fatu unu comunicadu afirmende chi sa presone de sos presidentes de sa ANC e de Omnium Cultural vùlnerat sos printzìpios de sa decraratzione universale de sos Deretos Umanos e nd’at pretesu sa libertade. Amnesty International at pedidu su matessi. Su guvernu ispagnolu mai at rispostu, amparende·si in sa divisiones de poderes. Su presidente nou de sa Generalitat, Quim Torra, l’ant inabilitadu pro un’annu e mesu ca s’est refudadu de nde leare dae sa fatziada de su palàtziu de Guvernu sos sìmbulos de sos presoneris. Cosas de macos!

Su problema prus mannu est su mudìmine europeu e de totu sas istitutziones suas Cussìgiu de Europa in primis. E s’Itàlia? E sa Sardigna? Pustis calicunu mutu, non s’est fatu prus nudda. Totu ismentigadu? Tenimus unu Presidente indipendentista: ite cheret fàghere?  Sighire a abbarrare mudu?

Cadaunu, finas sos progressistas, si consolat a manera sua e si giustìficat.
Est beru chi amìtere de truncare un’istadu podet èssere perigulosu
pro totu sos àteros. Est beru chi pro sas Costitutziones est proibidu. Ma tando depimus tragare in eternu, pro more de gustìtzia, làcanas fatas a fortza in àteros tempos cun s’ingiustìtzia? Gherras, traitorias, tratados, imbòligos, furas chi ant formadu istados modernos sena pònnere in contu natziones antigas? Sena pònnere in contu e averguare sa voluntade populare? Sa chistione est filosòfica prus chi giurìdica: sa mapa geopolìtica, gasi comente est, abbarrat unu dogma chi non si podet tocare? Ispagna, Frantza e Itàlia sunt unas e indivisìbiles pro gràtzia de unu deus o pro volutande illuminada e ratzionale de sos tzitadinos? E pro ite custa voluntade non si podet averguare cada bia chi est pretzisu?

S’unionismu tèteru de sos istados est sa santa religione de oe in die paris cun s’economia? Sena gherras e violèntzia non si podent mudare sas làcanas? E no est custu su messàgiu prus perigulosu?

Su problema  de un’Ispagna autoritària cun sos dugones europeos però abarrat. Paràulas craras de su giurista opinionista de El Pais e El Periodico Perez Royo: “Sa democratzia in Ispagna funtzionat gràtzias a su natzionalismu catalanu e a su natzionalismu bascu.”

Abbarrat finas sa chistione de sos deretos umanos. E sos dolos cuados de s’ànima.

Non s’ischit ite dolu b’at in su coro de Carles, sende finas parlamentare europeu, e cales paràulas agatat pro dare consolu e acrarire a sas figias istesiadas s’istadu suo de disterradu. No ischimus su patire de sa pobidda Marcela. S’ischit però chi sa mugere de Oriol, Neus nde sufrit meda de sa presonia de s’òmine suo e in bidda sua Sant Vicenc dels Horts (in ue issu at fatu su sìndigu), non si dat a bìdere.

Comente Antoni Gramsci, detentu dae Mussolini, a Giuliano e a Delio, issu at cumpostu pro sos fìgios e dae presone semper los ammentat. At iscritu unu libru pro a issos, tituladu “Contos dae sa presone”, prenu de ternura, curiosidades e letziones didàticas de tematicas diferentes.

Jaume Ledda, un’intelletuale sardu chi bivet a duos passos dae in ue est nàschida sa reina Eleonora de Arborea e dae sa bidda de Junqueras, at traduidu unu de custos contos in sardu e creo chi bi l’apat tituladu “Sena s’àera non b’at fogu”.

Sena libertade non b’at giustìtzia, mancu in s’Europa de su 2020. E fartende s’àera de sa libertade, su fogu de sos giustos, in logu nostru, est acanta a si nde istudare.

 

2 Comments

  1. Mario Pudhu

    Bene meda, Pepe, cust’arregodu tuo de is indipendhentistas catalanos ingaleraos o esiliaos. A dolu mannu, issoro e nostu, e de sa demogratzia si custa tenet, comente tenet inoghe e in toque, como e sèmpere, su sensu de s’umania de s’Umanidade e no de su domíniu cun totu is corollàrios suos.
    S’Istadu ispagnolu est una ‘demogratzia’ e ‘giustítzia’ fascista; s’Europa UE no est de is pópulos, ma de is leones de totu is giunglas. S’Istadu italianu est de cultura ‘minculpop’ e sa Sardigna logu de gente iscagiada in totu is termovalorizadores de bisura tricolore, e iscagiaos is indipendhentistas che is dipendhentistas, totus ‘unios’ faendho una ‘lega’ e totu is ‘legas’ comente s’iscàgiant is metallos po fàere unu materiale prus forte, no importat si po sa libbertade e responsabbilidade de cristianos o po s’impicu nostu a su corru mannu de sa furca de totu is dipendhéntzias in saecula saeculorum.
    Dhu’est su tanti de èssere disanimaos? Si no portaus ànima umana, eja!
    E invece est sèmpere su presente, como e inoghe, su tempus de sa libbertade e de sa responsabbilidade po totu su chi podeus fàere e però no faeus e no pentzaus de fàere! Totu s’àteru est buratinismu e arreghèscia, iscusa, iscóticu, prantu e pedidoria sighendo solu in s’isperdimentu de unu pópulu chi, a parte sa bregúngia e dannu de sa dipendhéntzia coloniale, no iat a tènnere abberu peruna bregúngia de ndh’àere bregúngia!

  2. Jana

    Tocat su coro d’istoria de cumpanzos de bisos de libertade pro su propiu populu.
    Naras ki tenimos un Presidente indipendentista… Non b’at omine, pro sa lotta a d’indipendentzia, non b’at omine pro sa salude de sos sardos.
    Non b’at omine, e bia.

Rispondi a Mario Pudhu Annulla risposta